Trước kia, những hoạt động cho vay lãi cao mà ta quen gọi là “tín dụng đen” diễn ra bí mật, giấu giếm thì hiện nay hoạt động “tín dụng đen” lại diễn ra gần như công khai gây ra nhiều hệ lụy cho đời sống xã hội, khó khăn trong công tác giữ gìn an ninh trật tự “tín dụng đen” với mức lãi suất “cắt cổ” đã và đang bủa vây công nhân trong các khu công nghiệp.
Thủ tục vay nhanh gọn
Thời gian gần đây, đi dọc các tuyến đường, con hẻm rất dễ dàng bắt gặp những tờ rơi quảng cáo cho vay không cần thế chấp, cho vay với lãi suất không đồng, cho vay chỉ cần sim điện thoại,... dán khắp các bức tường, gốc cây. Có khi người đi đường dễ dàng nhận được tờ rơi này ngay ngã tư khi dừng đèn đỏ.
Đó là một trong những chiêu thức của “tín dụng đen” lôi kéo người vay vốn đang hoạt động ở Bình Dương. “Tín dụng đen” vay dễ, vay nhanh không thế chấp nên người vay ít quan tâm đến các điều kiện ràng buộc khi đi vay, lãi suất theo thỏa thuận giữa hai bên. Vì vậy, nhiều người thiếu hiểu biết đã rơi vào bẫy “tín dụng đen” mà không hay biết.
“Tín dụng đen” ở Bình Dương thường “núp bóng” các hình thức như: dịch vụ cầm đồ, xe ô tô hoặc mô tô; cho vay với hình thức hợp đồng mua bán nhà đất; cho vay thế chấp sổ hộ khẩu, giấy chứng minh nhân dân, giấy đăng ký xe mô tô, bảo hiểm y tế… Thời gian qua, hình thức cho vay bằng hợp đồng mua bán nhà đất đã đẩy nhiều nạn nhân rơi vào cảnh mất nhà, mất đất mà không hay biết. Thủ tục nhanh, lấy tiền ngay, không cần thế chấp tài sản là những lời rao được ghi trên những tờ quảng cáo. Từ các quảng cáo rầm rộ này, không ít người “dính câu” và dẫn đến nợ nần.
Theo ghi nhận của phóng viên, con hẻm nhỏ trên đường Lê Hồng Phong kéo dài chỉ chưa đầy 500m nhưng đã có rất nhiều tờ rơi cho vay tiền không thế chấp dán chi chít các bức tường. Nhiều đoạn đường trên địa bàn TP.Thủ Dầu Một, TX. Thuận An, Dĩ An cũng đã có rất nhiều hiệu cầm đồ nằm gần nhau.
Ông Lại Văn Kỳ, Chủ tịch Công đoàn Cty Framas Việt Nam (TX.Dĩ An) cho biết, một số công nhân trong công ty từng “dính bẫy” của “tín dụng đen”, trước những lời dụ dỗ như chính sách vay đơn giản như photo chứng minh nhân dân, hộ khẩu là được vay tiền không cần thế chấp. Lúc đầu, các tổ chức này giới thiệu được vay với ưu đãi thấp, sau khi vay và đến kỳ hạn trả thì người lao động đem trả nhưng những tổ chức này tìm cách không gặp nhằm mục đích kéo dài thời hạn cho vay. Tạo thế bị động, gây sức ép cho người lao động là trả tiền không đúng kỳ hạn. Nhiều công nhân đã “dính bẫy” sau đó phải xin nghỉ việc để lấy các khoản trợ cấp để chi trả.
Hệ lụy nghiêm trọng
Chỉ vì không thể xoay sở ra 4 triệu đóng tiền nhà, chị N.T.K. (người lao động ở huyện Phú Giáo) đã phải cắn răng đi vay 4 triệu đồng, mỗi ngày chị phải nộp cho chúng 200 nghìn thế nhưng số tiền lời từ việc bán vé số mỗi ngày vẫn luôn thấp hơn số tiền phải trả nợ vay, khả năng trả được hết số nợ này là quá sức đối với chị. “Vẫn biết là cao nhưng vẫn phải mượn, trong khi nhà mình ở thì phải đóng tiền nhà chứ biết sao giờ”, chị K. bộc bạch.
Đây chỉ là số ít trong số nạn nhân của các đường dây hoạt động tín dụng đen. Chỉ vì túng thiếu, không có tiền xoay sở chuyện làm ăn hoặc vì nhiều lý do mà nhiều người vẫn cắn răng vay tiền, để rồi mỗi ngày phải trả lãi với mức cắt cổ.
Trung tá Nguyễn Minh Thân - Phó Trưởng Công an huyện Phú Giáo cho biết: Qua các biện pháp trinh sát, nắm tình hình kết hợp với vận động quần chúng, vận động những người vay trình báo để cơ quan điều tra, cùng với các chứng cứ, tổ chức lực lượng, bố trí chọn thời điểm để bắt đối tượng, khi đối tượng cho vay có những hành động như đe dọa, đập phá tài sản, đánh người vay… trên cơ sở đó để bắt và xử lý. Từ cuối năm 2017 đến nay, công an huyện Phú Giáo đã khởi tố, làm rõ 3 vụ cùng một số vụ đã tiếp nhận tin báo, cơ quan cũng đã và đang củng cố chứng cứ, trong thời gian tới sẽ tiếp tục khởi tố, xử lý theo quy định.
Theo điều tra của quan Công an hiện nay trên địa bàn tỉnh Bình Dương có hàng trăm tổ chức hoạt động cho vay dưới các hình thức như: công ty cho vay, công ty cho thuê tài chính, các cơ sở cầm cố thế chấp tài sản. Các cá nhân, tổ chức này hoạt động tinh vi và chuyên nghiệp có nguồn cung cấp tài chính, người đi tiếp thị cho vay, người đi thu gom nợ và các đối tượng hình sự đi đòi nợ, siết nợ. Hệ lụy của tín dụng đen đã làm phát sinh nhiều loại tội phạm như: bắt giữ người trái pháp luật, cưỡng đoạt tài sản, cố ý gây thương tích, thậm chí gây ra giết người.
Điển hình như vụ: Một nhóm đối tượng dùng hung khí bắt giữ người trái pháp luật sau đó đánh đập bắt siết nợ đã xảy ra tại thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương vào ngày 23/3. Công an thị xã Dĩ An đã bắt giữ, xử lý, đưa ra xét xử 7 đối tượng là nhân viên của công ty Nhất Tín về hành vi cố ý gây thương tích. Trước đó, anh Phạm Văn Lợi, sinh năm 1990, HKTT tại thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương cùng một người bạn tên Vũ bị 16 đối tượng là nhân viên của công ty Nhất Tín, có trụ sở tại TP. Thủ Dầu Một khống chế đánh đập siết xe của anh Vũ. Vì trước đó, anh Lợi và anh Vũ thế chấp giấy tờ để vay 25 triệu đồng của công ty Nhất Tín, có chi nhánh tại thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dương nhưng không có khả năng trả nợ.
Để công nhân lao động cảnh giác hơn với tổ chức “tín dụng đen” này, Ông Đào Trần Đông, Phó Chủ tịch thường trực Công đoàn các Khu công nghiệp Bình Dương khuyến cáo: Cùng với sự vào cuộc quyết liệt của cơ quan chức năng, để ngăn chặn tình trạng tín dụng đen trước hết vẫn là ý thức cảnh giác từ phía người lao động, tránh vì thiếu hiểu biết mà sa chân vào con đường nhiều rủ ro này. “Mỗi khi có dịp, chúng tôi đều tuyên truyền, kêu gọi người lao động không vay nóng, hướng dẫn để công nhân tiếp cận với các nguồn vay uy tín như Quỹ CEP của tổ chức công đoàn, hoặc các quỹ tương trợ của các Công đoàn cơ sở. Nếu vay nóng mọi người đều không thể lường trước hậu quả và những hệ lụy từ việc vay tiền dễ dàng, khi mà lãi mẹ đẻ lãi con, đi làm chỉ để nuôi những người cho vay nặng lãi, không còn đủ tích lũy khi cần thiết…”, ông Đông cho biết thêm.
Huỳnh Thủy
|